Uttarakhand Board Solved Exam Paper 2020. Science (233HSI)
рд╡िрдЬ्рдЮाрди ( рд╕ैрдж्рдзांрддिрдХ) 2020 (233HSI)
рдк्рд░рд╢्рди 1 - рдЗрд╕ рдк्рд░рд╢्рди рдХे рдк्рд░рдд्рдпेрдХ рдЦंрдб рдХे рдЙрдд्рддрд░ рдоें 4 рд╡िрдХрд▓्рдк рджिрдП рдЧрдП рд╣ैं। рд╕рд╣ी рд╡िрдХрд▓्рдк рдЕрдкрдиी рдЙрдд्рддрд░рдкुрд╕्рддिрдХा рдоें рд▓िрдЦिрдП।
(рдХ) рдЕрдоोрдиिрдпрдо рд╣ाрдЗрдб्рд░ोрдХ्рд╕ाрдЗрдб рдХा рд░ाрд╕ाрдпрдиिрдХ рд╕ूрдд्рд░ рд╣ै -
рдЙрдд्рддрд░- (ii) NH4OH
(рдЦ) рдХिрд╕ी рд╡िрд▓рдпрди рдХा pH рд╕्рдХेрд▓ рдк्рд░рджрд░्рд╢िрдд рдХрд░рддा рд╣ै -
рдЙрдд्рддрд░- (iii) рд╣ाрдЗрдб्рд░ोрдЬрди рдЖрдпрди рд╕ांрдж्рд░рдг
(рдЧ) рдордиुрд╖्рдп рд╢рд░ीрд░ рдоें рд╡ृрдХ्рдХ рдХिрд╕рд╕े рд╕ंрдмंрдзिрдд рд╣ै -
рдЙрдд्рддрд░- (iv) рдЙрдд्рд╕рд░्рдЬрди
(рдШ) рдХिрд╕ी рдЪुрдо्рдмрдХ рдХे рдЪाрд░ों рдУрд░ рдХा рд╡рд╣ рдХ्рд╖ेрдд्рд░ рдЬिрд╕рдоें рдЙрд╕рдХे рдмрд▓ рдХा рд╕ंрд╕ूрдЪрди рдХिрдпा рдЬा рд╕рдХрддा рд╣ै, рдХрд╣рд▓ाрддा рд╣ै -
рдЙрдд्рддрд░- (ii) рдЪुрдо्рдмрдХीрдп рдХ्рд╖ेрдд्рд░
(рдЩ) рдЧोрд▓ीрдп рджрд░्рдкрдг рдХे рдз्рд░ुрд╡ рддрдеा рдоुрдЦ्рдп рдлोрдХрд╕ рдХे рдмीрдЪ рдХी рджूрд░ी рдХрд╣рд▓ाрддी рд╣ै -
рдЙрдд्рддрд░- (ii) рдлोрдХрд╕ рджूрд░ी
(рдЪ) рдХिрд╕ी рдкाрд░िрд╕्рдеिрддिрдХ рддंрдд्рд░ рдоें рдЬो рдЬीрд╡ рдЙрдд्рдкाрджрдХ рдж्рд╡ाрд░ा рдЙрдд्рдкाрджिрдд рднोрдЬрди рдкрд░ рдк्рд░рдд्рдпрдХ्рд╖ рдЕрдерд╡ा рдкрд░ोрдХ्рд╖ рд░ूрдк рд╕े рдиिрд░्рднрд░ рд░рд╣рддे рд╣ैं, рдХрд╣рд▓ाрддे рд╣ैं-
рдЙрдд्рддрд░- (iii) рдЙрдкрднोрдХ्рддा
рдк्рд░рд╢्рди 2 - рд╡рд░्рд╖ा рдХे рдЬрд▓ рдХा pH рдоाрди рдЬрдм 5.6 рдХे рдХрдо рд╣ोрдм्рдЬрддा рд╣ै рддो рд╡рд╣ рдХ्рдпा рдХрд╣рд▓ाрддी рд╣ै ?
рдЙрдд्рддрд░- рд╡рд░्рд╖ा рдХे рдЬрд▓ рдХा pH рдоाрди рдЬрдм 5.6 рд╕े рдХрдо рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै рддो рд╡рд╣ рдЕрдо्рд▓ рд╡рд░्рд╖ा рдХрд╣рд▓ाрддी рд╣ै।
рдк्рд░рд╢्рди 3- рдкुंрдХेрд╕рд░ рдПрд╡ं рд╕्рдд्рд░ीрдХेрд╕рд░ рджोрдиों рдпुрдХ्рдд рдкुрд╖्рдк рдХ्рдпा рдХрд╣рд▓ाрддा рд╣ै ?
рдЙрдд्рддрд░- рдЙрднрдпрд▓िंрдЧी рдкुрд╖्рдк।
рдк्рд░рд╢्рди 4- рдХोрдИ рд╡िрдж्рдпुрдд рдмрд▓्рдм 220 V рдХे рдЬрдиिрдд्рд░ рд╕े рд╕ंрдпोрдЬिрдд рд╣ै। рдмрд▓्рдм рд╕े 0.50A рд╡िрдж्рдпुрдд рдзाрд░ा рдк्рд░рд╡ाрд╣िрдд рд╣ोрддी рд╣ै । рдмрд▓्рдм рдХी рд╢рдХ्рддि рдЬ्рдЮाрдд рдХीрдЬिрдпे।
рдЙрдд्рддрд░- P=VI рд╡ाрдЯ
рдк्рд░рд╢्рдиाрдиुрд╕ाрд░ ,
V= 220V. I= 0.50 A
P=VI
рдоाрди рд░рдЦрдиे рдкрд░
P= 220× 0.50
P= 110 рд╡ाрдЯ
рдк्рд░рд╢्рди 5 - рдПрдХ рд╡्рдпрдХ्рддि рджूрд░ рдХी рд╡рд╕्рддुрдУं рдХो рддो рд╕्рдкрд╖्рдЯ рджेрдЦ рдкाрддा рд╣ै рдкрд░ंрддु рдиिрдХрдЯ рд░рдЦी рд╡рд╕्рддुрдУं рдХो рдирд╣ीं рджेрдЦ рдкाрддा । рдЙрд╕ рд╡्рдпрдХ्рддि рдоें рдХौрди рд╕ा рджृрд╖्рдЯि рджोрд╖ рд╣ोрдЧा ?
рдЙрдд्рддрд░- рджूрд░ рджृрд╖्рдЯि рджोрд╖।
рдк्рд░рд╢्рди 6- рдКрд░्рдЬा рдХे рдПрдХ рд╡ैрдХрд▓्рдкिрдХ рд╕्рд░ोрдд рдХा рдиाрдо рд▓िрдЦिрдП ?
рдЙрдд्рддрд░- рд╕ौрд░ рдКрд░्рдЬा।
рдк्рд░рд╢्рди 7- рд╕ंрдпोрдЬрди рдЕрднिрдХ्рд░िрдпा рдХिрд╕े рдХрд╣рддे рд╣ैं ? рдПрдХ рдЙрджाрд╣рд░рдг рднी рджीрдЬिрдпे।
рдЙрдд्рддрд░- рд╕ंрдпोрдЬрди рдЕрднिрдХ्рд░िрдпा рд╡рд╣ рд╣ोрддी рд╣ै рдЬिрд╕рдоें рджो рдпा рджो рд╕े рдЕрдзिрдХ рдкрджाрд░्рде рдоिрд▓рдХрд░ рдПрдХ рдирдпा рдкрджाрд░्рде рдмрдиाрддे рд╣ैं।
рдЬैрд╕े-
CaO
+ H2O ----> Ca(OH)2
C
+ O2 -----> CO2
рдк्рд░рд╢्рди 8- рдЕрднिрдХ्рд░िрдпाрд╢ीрд▓рддा рдХे рдЖрдзाрд░ рдкрд░ рдзाрддुрдУं рдХो рдХिрддрдиे рд╡рд░्рдЧों рдоें рд╡िрднाрдЬिрдд рдХिрдпा рдЬा рд╕рдХрддा рд╣ै ? рдиाрдо рд▓िрдЦिрдП।
рдЙрдд्рддрд░ - рддीрди рд╡рд░्рдЧों рдоें рд╡िрднाрдЬिрдд рдХिрдпा рдЬा рд╕рдХрддा рд╣ै-
1- рдЙрдЪ्рдЪ рдХ्рд░िрдпाрд╢ीрд▓ рдзाрддुрдПं
2- рдордз्рдпрдо рдХ्рд░िрдпाрд╢ीрд▓ рдзाрддुрдПं
3- рдиिрдо्рди рдХ्рд░िрдпाрд╢ीрд▓ рдзाрддुрдПं
рдк्рд░рд╢्рди 9- рд╕्рд╡рдкोрд╖ी рдПрд╡ं рд╡िрд╖рдордкोрд╖ी рдоें рдХ्рдпा рдЕंрддрд░ рд╣ै ? рдк्рд░рдд्рдпेрдХ рдХा рдПрдХ рдЙрджाрд╣рд░рдг рднी рджीрдЬिрдпे।
рдЙрдд्рддрд░-
рдк्рд░рд╢्рди 10- рдЕрдЧ्рди्рдпाрд╢рдпिрдХ рд░рд╕ рдоें рдкाрдП рдЬाрдиे рд╡ाрд▓े рджो рдПंрдЬाрдЗрдо рдХे рдиाрдо рд▓िрдЦिрдП ?
рдЙрдд्рддрд░ - рдЯ्рд░िрдк्рд╕िрди рдФрд░ рд▓ाрдИрдкेрдЬ।
рдк्рд░рд╢्рди 11 - рд╣ाрдЗрдб्рд░ा рдоें рдоुрдХुрд▓рди рдХेрд╡рд▓ рдЪिрдд्рд░ рдж्рд╡ाрд░ा рд╕рдордЭाрдЗрдпे?
рдЙрдд्рддрд░-
рдк्рд░рд╢्рди 12- 8 тДж рдк्рд░рддिрд░ोрдз рдХा рдХोрдИ рд╡िрдж्рдпुрдд рд╣ीрдЯрд░ рд╡िрдж्рдпुрдд рдоेंрд╕ рд╕े 2 рдШंрдЯे рддрдХ 15 A рд╡िрдж्рдпुрдд рдзाрд░ा рд▓ेрддा рд╣ै। рд╣ीрдЯрд░ рдоें рдЙрдд्рдкрди्рди рдКрд╖्рдоा рдХी рджрд░ рдкрд░िрдХрд▓िрдд рдХीрдЬिрдпे।
рдЙрдд्рддрд░- R= 8рдУрдо I= 15A
рдКрд╖्рдоा (P) = I2R
P= 152×8= 15×15×8
P= 1800 W
рдк्рд░рд╢्рди 13- рд╡िрдж्рдпुрдд рдзाрд░ा рдХो рдкрд░िрднाрд╖िрдд рдХीрдЬिрдпे рддрдеा рдЙрд╕рдХा рдоाрдд्рд░рдХ рд▓िрдЦिрдП?
рдЙрдд्рддрд░- рдЖрд╡ेрд╢ рдХे рдк्рд░рд╡ाрд╣ рдХी рджрд░ рдХो рд╡िрдж्рдпुрдд рдзाрд░ा рдХрд╣рддे рд╣ैं। рдЗрд╕рдХा рдоाрдд्рд░рдХ рдПрдо्рдкिрдпрд░ A рд╣ोрддा рд╣ै।
рдк्рд░рд╢्рди 14- рдЬрд▓ рдХा рдЕрдкрд╡рд░्рддрдиांрдХ 1.33 рд╣ै। рдЗрд╕ рдХрдерди рдХा рдХ्рдпा рдЕрднिрдк्рд░ाрдп рд╣ै?
рдЙрдд्рддрд░- рдЬрд▓ рдХा рдЕрдкрд╡рд░्рддрдиांрдХ 1.33 рд╣ै рдЗрд╕ рдХрдерди рд╕े рдЕрднिрдк्рд░ाрдп рдпрд╣ рд╣ै рдХि рдЬрд▓ рдоें рдк्рд░рдХाрд╢ рдХी рдЪाрд▓ рдиिрд░्рд╡ाрдд рдоें рдк्рд░рдХाрд╢ рдХी рдЪाрд▓ рдХी 1/1.33 рдЧुрдиी рд╣ोрдЧी।
рдк्рд░рд╢्рди 15- рдиिрдо्рди рдХा рдкूрд░ा рдиाрдо рд▓िрдЦिрдП-
(рдХ) OTEC (рдЦ) CFC
рдЙрдд्рддрд░- (рдХ) OTEC - Ocean thermal energy conservation plant
(рдЦ) CFC - Chloro Fluoro Carbon
рдк्рд░рд╢्рди 16 - рдиिрдо्рдирд▓िрдЦिрдд рдЕрднिрдХ्рд░िрдпाрдУं рдХे рд▓िрдП рд╕ंрддुрд▓िрдд рд░ाрд╕ाрдпрдиिрдХ рд╕рдоीрдХрд░рдг рд▓िрдЦिрдП-
(рдХ) 4Na + O2 ---> 2NaO
(рдЦ) Fe2O3
+ 2Al ---> Al2O3 + Fe
(рдЧ) NaOH + Zn
---> Na2ZnO + H2
рдЙрдд्рддрд░-
(рдХ) 4Na + O2 ---> 2Na2O
(рдЦ) Fe2O3 + 2Al ---> Al2O3 + 2Fe
(рдЧ) 2NaOH + Zn ---> Na2ZnO2
+ H2
рдЕрдерд╡ा
рдк्рд░рд╢्рди- рдХ्рдпा рд╣ोрддा рд╣ै рдЬрдм ( рдХेрд╡рд▓ рд░ाрд╕ाрдпрдиिрдХ рд╕рдоीрдХрд░рдг рд▓िрдЦिрдП)
(рдХ) рдорд░рдХ्рдпूрд░िрдХ рдСрдХ्рд╕ाрдЗрдб рдХो рдЧрд░्рдо рдХिрдпा рдЬाрддा рд╣ै।
(рдЦ) рдЬिंрдХ рдСрдХ्рд╕ाрдЗрдб рдХो рдХाрд░्рдмрди рдХे рд╕ाрде рдЧрд░्рдо рдХिрдпा рдЬाрддा рд╣ै।
(рдЧ) рдЖрдпрд░рди рдСрдХ्рд╕ाрдЗрдб (III) рдХी рдПрд▓्рдпुрдоीрдиिрдпрдо рдХे рд╕ाрде рдХ्рд░िрдпा рд╣ोрддी рд╣ै।
рдЙрдд्рддрд░ - (рдХ) 2HgO ---> 2Hg + O2
(рдЦ) ZnO + C
---> Zn + CO
(рдЧ) Fe2O3
+ 2Al ---> Al2O3 + 2Fe
рдк्рд░рд╢्рди 17- рдиिрдо्рдирд▓िрдЦिрдд рддрдд्рд╡ों рдХे рдЗрд▓ेрдХ्рдЯ्рд░ॉрдиिрдХ рд╡िрди्рдпाрд╕ рд▓िрдЦिрдП-
(рдХ) Al (13) (рдЦ) Mg (12) (рдЧ) Na (11)
рдЙрдд्рддрд░- (рдХ) Al= 2,8,3
(рдЦ) Mg = 2,8,2
(рдЧ) Na = 2,8,1
рдк्рд░рд╢्рди 18 - рдПрдХ्рд╡ा рд░ेрдЬिрдпा рдХे рдиिрд░्рдоाрдг рдоें рдХिрди рдХिрди рдЕрдо्рд▓ों рдХा рдк्рд░рдпोрдЧ рд╣ोрддा рд╣ै рддрдеा рдЙрдирдХा рдЕрдиुрдкाрдд рдХिрддрдиा рд╣ोрддा рд╣ै ? рдПрдХ्рд╡ा рд░ेрдЬिрдпा рдХी рдПрдХ рд╡िрд╢ेрд╖рддा рд▓िрдЦिрдП।
рдЙрдд्рддрд░- рдПрдХ्рд╡ा рд░ेрдЬिрдпा рдХा рдиिрд░्рдоाрдг рд╕ाрди्рдж्рд░ рд╣ाрдЗрдб्рд░ोрдХ्рд▓ोрд░िрдХ рдЕрдо्рд▓ рддрдеा рд╕ाрди्рдж्рд░ рдиाрдЗрдЯ्рд░िрдХ рдЕрдо्рд▓ рдХो 3:1 рдоें рдоिрд▓ाрдХрд░ рдХिрдпा рдЬाрддा рд╣ै। рдЗрд╕рдХी рдпрд╣ рд╡िрд╢ेрд╖рддा рд╣ै рдХि рдпрд╣ рдЕрдд्рдпंрдд рд╕ंрдХ्рд╖ाрд░िрдд рдк्рд░рдХृрддि рдХा рд╣ोрддा рд╣ै рддрдеा рдпрд╣ рд╕ोрдиा , рдк्рд▓ेрдЯिрдирдо рдЖрджि рдзाрддुрдУं рдХो рдШोрд▓рдиे рдоें рд╕рдХ्рд╖рдо рд╣ोрддा рд╣ै।
рдк्рд░рд╢्рди 19- рдк्рд░рдХाрд╢ рдХी рджिрд╢ा рдоें рдкाрджрдк рдХी рдЕрдиुрдХ्рд░िрдпा рд╣ोрддी рд╣ै। рдЪिрдд्рд░ рдж्рд╡ाрд░ा рд╕рдордЭाрдЗрдпे।
рдЙрдд्рддрд░- рдЬрдм рдкौрдзे рдкрд░ рдПрдХ рддрд░рдл рд╕े рдк्рд░рдХाрд╢ рдкреЬрддा рд╣ै рддो рд╡рд╣ рдк्рд░рдХाрд╢ рдХी рджिрд╢ा рдоें рдоुреЬ рдЬाрддा рд╣ै, рдЗрд╕े рдк्рд░рдХाрд╢ाрдиुрд╡рд░्рддрди рдХрд╣рддे рд╣ैं। рдЦिреЬрдХी рдХे рдкाрд╕ рд░рдЦ рд╣ुрдЖ рдкौрдзा рдЦिреЬрдХी рд╕े рдмाрд╣рд░ рдХी рдУрд░ рдоुреЬ рдЬाрддा рд╣ै।
рдк्рд░рд╢्рди 20- рдПрдХ рдЙрднрдпрд▓िंрдЧी рдкुрд╖्рдк рдХी рдЕрдиुрджैрд░्рдз्рдп рдХाрдЯ рдХा рдЪिрдд्рд░ рдмрдиाрдХрд░ рдЬрдирдиांрдЧो рдХो рдк्рд░рджрд░्рд╢िрдд рдХीрдЬिрдП?
рдЙрдд्рддрд░ -
рдЕрдерд╡ा
рдк्рд░рд╢्рди - рдоाрдирд╡ рдкाрдЪрди рддंрдд्рд░ рдХा рд╕्рд╡рдЪ्рдЫ рдЪिрдд्рд░ рдмрдиाрдЗрдпे рддрдеा рдЗрд╕рдоें рдиिрдо्рдирд▓िрдЦिрдд рднाрдЧों рдХो рджрд░्рд╢ाрдЗрдпे-
(рдХ) рдкिрдд्рддрдирд▓ी ( рдЦ) рдЕрдоाрд╢рдп (рдЧ) рдЧ्рд░рд╕िрдХा
рдЙрдд्рддрд░-
рдк्рд░рд╢्рди 21- рдиिрдо्рди рдкрд░ рд╕ंрдХ्рд╖िрдк्рдд рдЯिрдк्рдкрдгी рд▓िрдЦिрдП-
(рдХ) рдк्рд▓ेрдЯрд▓ेрдЯ्рд╕ (рдЦ) рд▓рд╕िрдХा
рдЙрдд्рддрд░ - (рдХ) рдк्рд▓ेрдЯрд▓ेрдЯ्рд╕ - рдЗрдирдХी рд╕ंрдЦ्рдпा 2 рд▓ाрдЦ рд╕े 5 рд▓ाрдЦ рдк्рд░рддि рдШрди рдоिрд▓ी рддрдХ рд╣ोрддी рд╣ै , рдпे рдЙрднрдпोрдд्рддрд▓ , рддрд╢्рддрд░ीрдиुрдоा рд╣ोрддे рд╣ैं। рддे рд░ुрдзिрд░ рдХे рд╕्рдХंрджрди рдоें рд╕рд╣ाрдпрдХ рд╣ोрддी рд╣ैं।
рд╕्рддрдирдзाрд░िрдпों рдХे рдЕрддिрд░िрдХ्рдд рдЕрди्рдп рдХрд╢ेрд░ुрдХिрдпों рдоें рд░ुрдзिрд░ рдк्рд▓ेрдЯрд▓ेрдЯ्рд╕ рдХे рд╕्рдеाрди рдкрд░ рд╕्рдкिंрдбрд▓ рдХोрд╢िрдХाрдПं рдкाрдИ рдЬाрддी рд╣ैं। рдЬिрдирдоें рдХेрди्рдж्рд░рдХ рдкाрдпा рдЬाрддा рд╣ै।
(рдЦ) рд▓рд╕िрдХा- рдпрд╣ рддрд░рд▓ рд╕ंрдпोрдЬी рдКрддрдХ рд╣ै। рдпрд╣ рдКрддрдХ рддрд░рд▓ рдХो рдкुрдиः рд░рдХ्рдд рдк्рд░рд╡ाрд╣ рдоें рд╡ाрдкрд╕ рд▓ाрддा рд╣ै। рд▓рд╕िрдХा рдЧांрдаों рдоें рдмрдирдиे рд╡ाрд▓े рд▓िрдо्рдлोрд╕ाрдЗрдЯ्рд╕ рд╢рд░ीрд░ рдХी рд╕ुрд░рдХ्рд╖ा рдк्рд░рддिрдХ्рд░िрдпा рдоें рдорд╣рдд्рд╡рдкूрд░्рдг рднूрдоिрдХा рдиिрднाрддे рд╣ैं।
рдк्рд░рд╢्рди 22 - 400W рдЕрдиुрдордд рдХा рдХोрдИ рд░ेрдл्рд░िрдЬрд░ेрдЯрд░ 8 рдШंрдЯे/рджिрди рдЪрд▓ाрдпा рдЬाрддा рд╣ै। 30 рджिрди рддрдХ рдЪрд▓ाрдиे рдХे рд▓िрдП рдКрд░्рдЬा рдХा рдоूрд▓्рдп рдХ्рдпा рд╣ोрдЧा ? ( рджрд░ 3.00 рд░ुрдкрдпे рдк्рд░рддि KWh)
рдЙрдд्рддрд░ - 30 рджिрди рдоें рдЙрдкрдпोрдЧ рдХी рдЧрдИ рдХुрд▓ рдКрд░्рдЬा
= 400W × 8h × 30 рджिрди
= 96000 Wh
= 96000/1000 KWh
= 96 KWh
рд╡्рдпрдп рдКрд░्рдЬा рдХा рдоूрд▓्рдп = 96×3
= ₹ 288/-
рдк्рд░рд╢्рди 23 - рдПрдХ рд╡рд╕्рддु рд╡рдХ्рд░рддा рдХेंрдж्рд░ (C) рддрдеा рдлोрдХрд╕ (F) рдХे рдмीрдЪ рдоें рд░рдЦी рдЧрдпी рд╣ै। рдЕрд╡рддрд▓ рджрд░्рдкрдг рддрдеा рдЙрдд्рддрд▓ рджрд░्рдкрдг рдж्рд╡ाрд░ा рдмрдирдиे рд╡ाрд▓े рдк्рд░рддिрдмिंрдм рдХी рд╕्рдеिрддि рдХो рдХिрд░рдг рдЖрд░ेрдЦ рдж्рд╡ाрд░ा рджрд░्рд╢ाрдЗрдпे ?
рдЙрдд्рддрд░ -
рдЕрдерд╡ा
рдк्рд░рд╢्рди - рдЗрди्рдж्рд░рдзрдиुрд╖ рдмрдирдиे рдХी рдШрдЯрдиा рдХी рд╕рдордЭाрдЗрдпे ?
рдЙрдд्рддрд░ - рдЗрди्рдж्рд░рдзрдиुрд╖ рдЖрдХाрд╢ рдоें рдЙрдкрд╕्рдеिрдд рдЬрд▓ рдХी рд╕ूрдХ्рд╖्рдо рдмूंрджों рдоें рджिрдЦाрдИ рджेрдиे рд╡ाрд▓ा рдк्рд░ाрдХृрддिрдХ рд╕्рдкेрдХ्рдЯ्рд░рдо рд╣ै। рд╕ूрд░्рдп рд╕े рдЖрдиे рд╡ाрд▓ा рдк्рд░рдХाрд╢ рдЬрдм рдЗрди рдмूंрджों рдкрд░ рдкреЬрддा рд╣ै , рддो рдпे рдмूंрджे рдк्рд░िрдЬ्рдо рдХी рднांрддि рд╡्рдпрд╡рд╣ाрд░ рдХрд░рддी рд╣ैं, рддрдеा рдк्рд░рдХाрд╢ рдХी рдХिрд░рдгों рдХो рдЕрдкрд╡рд░्рддिрдд рдХрд░рдХे рд╡िрднिрди्рди рд░ंрдЧों рдХा рд╡рд╡िрдХ्рд╖ेрдкрдг рдХрд░рддी рд╣ैं। рдЗрд╕рдХे рдкрд╢्рдЪाрдд рдЗрди рд╡िрднिрди्рди рд░ंрдЧों рдХी рдХिрд░рдгों рдХा рдкाрдиी рдХी рдмूंрдж рдХी рдЖंрддрд░िрдХ рд╕рддрд╣ рд╕े рдкूрд░्рдг рдкрд░ाрд╡рд░्рддрди рд╣ोрддा рд╣ै। рдФрд░ рд╣рдоें рдПрдХ рд╡ृрддाрдХाрд░ рдЗंрдж्рд░рдзрдиुрд╖ рджिрдЦाрдИ рджेрддा рд╣ै।
рдк्рд░рд╢्рди 24 - рдиिрдо्рди рдкрд░ рд╕ंрдХ्рд╖िрдк्рдд рдЯिрдк्рдкрдгी рд▓िрдЦिрдП-
(рдХ) рдиाрднिрдХीрдп рдКрд░्рдЬा (рдЦ) рднूрддाрдкीрдп рдКрд░्рдЬा
рдЙрдд्рддрд░ - (рдХ) рдиाрднिрдХीрдп рдКрд░्рдЬा - рдиाрднिрдХीрдп рдКрд░्рдЬा рдиाрднिрдХीрдп рд╡िрдЦंрдбрди рд╡ाрд░ рдк्рд░ाрдк्рдд рдХी рдЬाрддी рд╣ै। рдЬрдм рдХिрд╕ी рднाрд░ी рдиाрднिрдХ рдЬैрд╕े 92U235 рдкрд░ рди्рдпूрдЯ्рд░ॉрди рдХी рдмрдордмाрд░ी рдХी рдЬाрддी рд╣ै рддो рдпрд╣ рдирднोрдХ рджो рд╣рд▓्рдХे рдиाрднिрдХों рдоें рдЯूрдЯ рдЬाрддा рд╣ै। рдЗрд╕ рдЕрднिрдХ्рд░िрдпा рдоें рдЕрдд्рдпрдзिрдХ рдКрд░्рдЬा рдоुрдХ्рдд рд╣ोрддी рд╣ै, рдЬिрд╕े рдиाрднिрдХीрдп рдКрд░्рдЬा рдХрд╣рддे рд╣ैं। рдЗрд╕ рдЕрднिрдХ्рд░िрдпा рдХो рдиाрднिрдХीрдп рд╡िрдЦंрдбрди рдХрд╣рддे рд╣ैं। рдиाрднिрдХीрдп рдКрд░्рдЬा рдиाрднिрдХीрдп рд░िрдПрдХ्рдЯрд░ рдоें рд╡िрдЦंрдбрди рдХी рд╢्рд░ृंрдЦрд▓ा рдЕрднिрдХ्рд░िрдпा рдж्рд╡ाрд░ा рдк्рд░ाрдк्рдд рдХी рдЬाрддी рд╣ै।
(рдЦ) рднूрддाрдкीрдп рдКрд░्рдЬा - рдкृрде्рд╡ी рдХे рдЖंрддрд░िрдХ рднाрдЧ рдоें рд╕्рдеिрдд рдкिрдШрд▓ी рд╣ुрдИ рдЪрдЯ्рдЯाрдиें рднूрдЧрд░्рднीрдп рд╣рд▓рдЪрд▓ рдХे рдХाрд░рдг рддрдк्рдд рдХ्рд╖ेрдд्рд░ों рдХा рдиिрд░्рдоाрдг рдХрд░рддी рд╣ैं। рдЬрдм рдХрднी рднूрдЧрд░्рднीрдп рдЬрд▓ рдЗрди рдХ्рд╖ेрдд्рд░ों рдХे рд╕ंрдкрд░्рдХ рдоें рдЖрддा рд╣ै рддो рд╡ाрд╖्рдк рдоें рдмрджрд▓ рдЬाрддा рд╣ै। рдЗрд╕ рдЬрд▓ рд╡ाрд╖्рдк рдХो рдкाрдЗрдкों рдХी рд╕рд╣ाрдпрддा рд╕े рдмाрд╣рд░ рд▓ेрдХрд░ рдЯрд░рдмाрдЗрди рдЪрд▓ाрдХрд░ рд╡िрдж्рдпुрдд рдКрд░्рдЬा рдЙрдд्рдкрди्рди рдХी рдЬा рд╕рдХрддी рд╣ै। рдЗрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рдЙрдд्рдкрди्рди рдКрд░्рдЬा рдХो рднूрддाрдкीрдп рдКрд░्рдЬा рдХрд╣рддे рд╣ैं।
рдк्рд░рд╢्рди 25 - (рдХ) рджो рдЙрдд्рдХृрд╖्рдЯ рдЧैрд╕ों рдХे рдиाрдо рд▓िрдЦिрдП ?
(рдЦ) рдоेंрдбेрд▓ीреЮ рдиे рдЕрдкрдиी рдЖрд╡рд░्рдд рд╕ाрд░рдгी рддैрдпाрд░ рдХрд░рдиे рдоें рдХौрди рд╕ा рдоाрдкрджंрдб рдЕрдкрдиाрдпा ?
(рдЧ) L рдХोрд╢ рдоें рдЕрдзिрдХрддрдо рдХिрддрдиे рдЗрд▓ेрдХ्рдЯ्рд░ाрди рд╣ो рд╕рдХрддे рд╣ैं?
(рдШ) рд╕ोрдбिрдпрдо рдПрдеॉрдХ्рд╕ाрдЗрдб рдХा рд░ाрд╕ाрдпрдиिрдХ рд╕ूрдд्рд░ рд▓िрдЦिрдпे?
рдЙрдд्рддрд░ - (рдХ) рдиिрдСрди, рдЖрд░्рдЧрди ।
(рдЦ) рдкрд░рдоाрдгु рднाрд░ рдХा рдмреЭрддा рдХ्рд░рдо ।
(рдЧ) 18
(рдШ) C2H5ONa
рдк्рд░рд╢्рди 26 - рдЙрд╖्рдоाрдХ्рд╖ेрдкी рдПрд╡ं рдЙрд╖्рдоाрд╢ोрд╖ी рдЕрднिрдХ्рд░िрдпा рдХी рдкрд░िрднाрд╖ा рджीрдЬिрдП। рджोрдиों рдХे рдПрдХ рдПрдХ рдЙрджाрд╣рд░рдг рднी рджीрдЬिрдпे।
рдЙрдд्рддрд░ -
рдЙрд╖्рдоाрдХ्рд╖ेрдкी рдЕрднिрдХ्рд░िрдпा - рдЬिрди рдЕрднिрдХ्рд░िрдпाрдУं рдоें рдЙрдд्рдкाрдж рдХे рдиिрд░्рдоाрдг рдХे рд╕ाрде рд╕ाрде рдКрд╖्рдоा рднी рдЙрдд्рдкрди्рди рд╣ोрддी рд╣ै , рдЙрди्рд╣ें рдЙрд╖्рдоाрдХ्рд╖ेрдкी рдЕрднिрдХ्рд░िрдпा рдХрд╣рддे рд╣ैं। рдЬैрд╕े -
CH4
+ 2O2 ---> CO2 + 2H2O + рдКрд░्рдЬा
рдЙрд╖्рдоाрд╢ोрд╖ी рдЕрднिрдХ्рд░िрдпा - рдЬिрд╕ рд░ाрд╕ाрдпрдиिрдХ рдЕрднिрдХ्рд░िрдпा рдоें рдКрд╖्рдоा рдХा рд╢ोрд╖рдг рд╣ोрддा рд╣ै рдЙрд╕े рдЙрд╖्рдоाрд╢ोрд╖ी рдЕрднिрдХ्рд░िрдпा рдХрд╣рддे рд╣ैं। рдЬैрд╕े -
CaCO3
---> CaO + CO2
рдЕрдерд╡ा
рдк्рд░рд╢्рди - (рдХ) рдиिрдо्рди рдХे рд░ाрд╕ाрдпрдиिрдХ рд╕ूрдд्рд░ рдПрд╡ं рдПрдХ рдЙрдкрдпोрдЧ рд▓िрдЦिрдпे-
(i) рдзोрдиे рдХा рд╕ोрдбा
(ii) рдмेрдХिंрдЧ рд╕ोрдбा
(рдЦ) рдзाрддुрдУं рдПрд╡ं рдЕрдзाрддुрдУं рдоें рджो рдЕंрддрд░ рд▓िрдЦिрдпे।
рдЙрдд्рддрд░ -
(рдХ) (i) рдзोрдиे рдХा рд╕ोрдбा - Na2CO3.10H2O
рдЙрдкрдпोрдЧ - рдХрдкреЬे рдзोрдиे рддрдеा рд╕ाрдмुрди рдмрдиाрдиे рдоें।
(ii) рдмेрдХिंрдЧ рд╕ोрдбा - NaHCO3
рдЙрдкрдпोрдЧ - рдЕрдЧ्рдиिрд╢рдорди рдпंрдд्рд░ों рдоें।
(рдЦ) 1- рдзाрддुрдПं рдХ्рд╖ाрд░ीрдп рдСрдХ्рд╕ाрдЗрдб рдмрдиाрддी рд╣ैं рдЬрдмрдХि рдЕрдзाрддुрдПँ рдЕрдо्рд▓ीрдп рдЕрдерд╡ा рдЙрджाрд╕ीрди рдСрдХ्рд╕ाрдЗрдб рдмрдиाрддी рд╣ैं।
2- рдзाрддुрдПं рддрдиु рдЕрдо्рд▓ों рд╕े рд╣ाрдЗрдб्рд░ोрдЬрди рд╡िрд╕्рдеाрдкिрдд рдХрд░ рджेрддी рд╣ैं рдЬрдмрдХि рдЕрдзाрддुрдПँ рддрдиु рдЕрдо्рд▓ों рд╕े рдХोрдИ рдЕрднिрдХ्рд░िрдпा рдирд╣ीं рдХрд░рддी рд╣ैं।
рдк्рд░рд╢्рди 27 - (рдХ) рдЙрдкाрд░्рдЬिрдд рд▓рдХ्рд╖рдгों рд╕े рдХ्рдпा рдЕрднिрдк्рд░ाрдп рд╣ै ?
(рдЦ) рдХोрдИ рдЪाрд░ рдЕрди्рддः рд╕्рд░ाрд╡ी рдЧ्рд░ंрдеिрдпों рдХे рдиाрдо рд▓िрдЦिрдпे ?
рдЙрдд्рддрд░ - (рдХ) рд╡ाрддाрд╡рд░рдг рдХे рд╕ीрдзे рдк्рд░рднाрд╡ рд╕े рдпा рдЕंрдЧों рдХे рдХрдо рдпा рдЕрдзिрдХ рдЙрдкрдпोрдЧ рдХे рдХाрд░рдг рдЬंрддु рдХे рд╢рд░ीрд░ рдоें рдЬो рдкрд░िрд╡рд░्рддрди рд╣ोрддे рд╣ैं рдЙрди्рд╣ें рдЙрдкाрд░्рдЬिрдд рд▓рдХ्рд╖рдг рдХрд╣рддे рд╣ैं। рдпे рд▓рдХ्рд╖рдг рд╡ंрд╢ाрдЧрдд рд╣ोрддे рд╣ैं,рддрдеा рдПрдХ рдкीреЭी рд╕े рджूрд╕рд░ी рдкीреЭी рдоें рдк्рд░рдЬрдирди рдж्рд╡ाрд░ा рдЬाрддे рд╣ैं।
(рдЦ) i. рдЕрдзिрд╡ृрдХ्рдХ рдЧ्рд░ंрдеि
ii. рдЕрд╡рдЯु (рдеाрдЗрд░ोрдЗрдб) рдЧ्рд░рди्рдеि
iii. рдкीрдпूрд╖ рдЧ्рд░рди्рдеि
iv. рдЕрдЧ्рдиाрд╢рдп рдЧ्рд░рди्рдеि
рдк्рд░рд╢्рди 28 - (рдХ) 15 V рд╡िрднрд╡ांрддрд░ рдХे рджो рдмिंрджुрдУं рдХे рдмीрдЪ 5C рдХा рдЖрд╡ेрд╢ рд▓े рдЬाрдиे рдкрд░ рдХिрддрдиा рдХाрд░्рдп рдХिрдпा рдЬाрддा рд╣ै ?
(рдЦ) 5 тДж рдХे рдЪाрд░ рдк्рд░рддिрд░ोрдз рдиिрдо्рди рдк्рд░рдХाрд░ рдХिрд╕ी рдкрд░िрдкрде рдоें рдЬुреЬे рд╣ैं, рдкрд░िрдкрде рдХा рддुрд▓्рдп рдк्рд░рддिрд░ोрдз рдЬ्рдЮाрдд рдХीрдЬिрдпे।
рдЙрдд्рддрд░ - (рдХ) - рджिрдпा рд╣ै, рдЖрд╡ेрд╢ q = 5C
рд╡िрднрд╡ांрддрд░ V = 15V
рд╕ूрдд्рд░ W= V×q рд╕े
W= 15×5 = 75 J
рдХाрд░्рдп W= 75 рдЬूрд▓
(рдЦ) 1/R1 = 1/5+1/5 = 2/5
1/R1 = 2/5
рддो R1 = 5/2 = 2.5 тДж
рдЗрд╕ी рддрд░рд╣
1/R2 = 1/5+1/5= 2/5
рддो R2 = 5/2 = 2.5 тДж
рдЕрддः рддुрд▓्рдп рдк्рд░рддिрд░ोрдз
R = 5 тДж
рдЕрдерд╡ा
рдк्рд░рд╢्рди (рдХ) рд╡िрдж्рдпुрдд рдкрд░िрдкрдеों рдПрд╡ं рд╕ाрдзिрдд्рд░ों рдоें рд╕ाрдоाрди्рдпрддः рдЙрдкрдпोрдЧ рд╣ोрдиे рд╡ाрд▓े 2 рд╕ुрд░рдХ्рд╖ा рдЙрдкाрдпों рдХे рдиाрдо рд▓िрдЦिрдпे ?
(рдЦ) рд╡िрдж्рдпुрдд рдЬрдиिрдд्рд░ рдХिрд╕ рд╕िрдж्рдзांрдд рдкрд░ рдХाрд░्рдп рдХрд░рддा рд╣ै ?
(рдЧ) рдк्рд░рдд्рдпाрд╡рд░्рддी рд╡िрдж्рдпुрдд рдзाрд░ा рдЙрдд्рдкрди्рди рдХрд░рдиे рд╡ाрд▓े рджो рд╕्рд░ोрддों рдХे рдиाрдо рд▓िрдЦिрдпे ?
(рдШ) рдл्рд▓ेрдоिंрдЧ рдХे рдмांрдпे рд╣ाрде рдХे рдиिрдпрдо рд╕े рдХ्рдпा рд╕ूрдЪрдиा рдоिрд▓рддी рд╣ै ?
рдЙрдд्рддрд░ - (рдХ) рд╡िрдж्рдпुрдд рдл्рдпूрдЬ рддрдеा рднूрд╕рдо्рдкрд░्рдХрди (earthing)
(рдЦ) рд╡िрдж्рдпुрдд рдЪुрдо्рдмрдХीрдп рдк्рд░ेрд░рдг
(рдЧ) рдЬрд▓ рд╡िрдж्рдпुрдд рд╕ंрдпंрдд्рд░ рддрдеा рддाрдкीрдп рд╡िрдж्рдпुрдд рд╕ंрдпंрдд्рд░
(рдШ) рдпрджि рд╣рдо рдмांрдпे рд╣ाрде рдХे рдЕंрдЧूрдаे рддрдеा рдкрд╣рд▓ी рджो рдЙंрдЧрд▓िрдпों рдХो рдкрд░рд╕्рдкрд░ рдПрдХ рджूрд╕рд░े рдХे рд▓ंрдмрд╡рдд рдлैрд▓ाрдПंрддрдм рдпрджि рдордз्рдпрдоा рдЪाрд▓рдХ рдХे рдк्рд░рд╡ाрд╣िрдд рдзाрд░ा рдХो рддрдеा рддрд░्рдЬрдиी рдЪुрдо्рдмрдХीрдп рдХ्рд╖ेрдд्рд░ рдХी рджिрд╢ा рдХो рдЗंрдЧिрдд рдХрд░े рддो рдЕंрдЧूрдаा рдЪाрд▓рдХ рдкрд░ рд▓рдЧрдиे рд╡ाрд▓े рдмрд▓ рдХी рджिрд╢ा рдХो рдмрддाрдПрдЧा।
рдк्рд░рд╢्рди 29 - рдХोрдИ 4 cm рдЖрдХाрд░ рдХा рдмिрдо्рдм рдХिрд╕ी 15 cm рдлोрдХрд╕ рджूрд░ी рдХे рдЕрд╡рддрд▓ рджрд░्рдкрдг рд╕े 25 cm рджूрд░ी рдкрд░ рд░рдЦा рд╣ै। рджрд░्рдкрдг рд╕े рдХिрддрдиी рджूрд░ी рдкрд░ рдХिрд╕ी рдкрд░्рджे рдХो рд░рдЦा рдЬाрдП рдХि рд╕्рдкрд╖्рдЯ рдк्рд░рддिрдмिंрдм рдк्рд░ाрдк्рдд рд╣ो? рдк्рд░рддिрдмिंрдм рдХी рдк्рд░рдХृрддि рддрдеा рд╕ाрдЗрдЬ рдЬ्рдЮाрдд рдХीрдЬिрдпे।
рдЙрдд्рддрд░ -
h= 4cm,. f= -15 cm, u= -25cm, v=?
рджрд░्рдкрдг рд╕ूрдд्рд░
1/u+1/v = 1/f рд╕े
1/v = 1/f - 1/u
1/v = -1/15 - 1/-25
= (-5+3)/75
= -2/75
v = -37.5 cm
рдк्рд░рддिрдмिрдо्рдм рджрд░्рдкрдг рдХे рд╕ाрдордиे 37.5 рд╕ेрдоी рдХी рджूрд░ी рдкрд░ рдмрдиेрдЧा। рдпрд╣ рд╡ाрд╕्рддрд╡िрдХ рддрдеा рдЙрд▓्рдЯा рд╣ोрдЧा।
рджрд░्рдкрдг рдХा рдЖрд╡рд░्рдзрди = m= -v/u = h'/h
рдЕрддः рдк्рд░рддिрдмिрдо्рдм рдХा рдЖрдХाрд░
h' = -(v/u) × h
h' = -(37.5/-25) × 4
h' = -6 cm
рдк्рд░рд╢्рди 30 - рдмांрдз рдмрдиाрдиे рдХे рдХोрдИ рдЪाрд░ рд▓ाрдн рд▓िрдЦिрдпे?
рдЙрдд्рддрд░ - рдмांрдз рдмрдиाрдиे рдХे рдЪाрд░ рд▓ाрдн рдиिрдо्рди рд╣ैं-
1 - рдкेрдпрдЬрд▓ рдк्рд░ाрдк्рдд рд╣ोрддा рд╣ै।
2- рд╕िंрдЪाрдИ рд╣ेрддु рдЕрдд्рдпрдзिрдХ рдоाрдд्рд░ा рдоें рдЬрд▓ рдк्рд░ाрдк्рдд рд╣ोрддा рд╣ै।
3- рдЬрд▓ рд╡िрдж्рдпुрдд рдЙрдд्рдкाрджрди рдоें рдмांрдзों рдХा рд╡िрд╢ेрд╖ рдпोрдЧрджाрди рд╣ै।
4 - рдирджिрдпों рдХे рдЬрд▓ рдХो рдиिрдпंрдд्рд░िрдд рдХрд░рдХे рдмाреЭ рдХे рдк्рд░рднाрд╡ рдХो рдХрдо рдХрд░рдиे рдоें рд╕рд╣ाрдпрддा рдоिрд▓рддी рд╣ै।
рдЕрдерд╡ा
рдк्рд░рд╢्рди - рдкोрд╖ी рд╕्рддрд░ рдХ्рдпा рд╣ैं ? рдПрдХ рдЖрд╣ाрд░ рд╢्рд░ृंрдЦрд▓ा рдХा рдЙрджाрд╣рд░рдг рджीрдЬिрдпे рдЬिрд╕рдоें рд╡िрднिрди्рди рдкोрд╖ी рд╕्рддрд░ рднी рдмрддाрдЗрдпे।
рдЙрдд्рддрд░ - рднोрдЬрди рдЖ рдКрд░्рдЬा рд╕ंрдмंрдзी рдЖрд╡рд╢्рдпрдХрддाрдУं рдХे рдЖрдзाрд░ рдкрд░ рдкाрд░िрддंрдд्рд░ рдоें рд╡िрднिрди्рди рдЬाрддिрдпों рдХे рдмीрдЪ рд╕ंрдмंрдз рдХो рдЦाрдж्рдп рд╢्рд░ृंрдЦрд▓ा рдХрд╣рддे рд╣ैं। рдЦाрдж्рдп рд╢्рд░ृंрдЦрд▓ा рдоें рдиिрдо्рдирд▓िрдЦिрдд рд╕्рддрд░ рд╣ोрддे рд╣ैं -
рдЙрдд्рдкाрджрдХ - рдпे рд╣рд░े рдкौрдзे рд╣ैं। рдЬो рд╕ूрд░्рдп рдХे рдк्рд░рдХाрд╢ рдоें рдЕрдкрдиा рднोрдЬрди рдк्рд░рдХाрд╢ рд╕ंрд╢्рд▓ेрд╖рдг рдж्рд╡ाрд░ा рд╕्рд╡рдпं рдмрдиाрддे рд╣ैं।
рдк्рд░ाрдердоिрдХ рдЙрдкрднोрдХ्рддा - рдЗрд╕рдоे рд╡े рдЬंрддु рдЖрддे рд╣ैं рдЬो рдЕрдкрдиा рднोрдЬрди рд╣рд░े рдкौрдзों рд╕े рдк्рд░ाрдк्рдд рдХрд░рддे рд╣ैं, рдЗрди्рд╣ें рд╢ाрдХाрд╣ाрд░ी рдХрд╣рддे рд╣ैं। рдЬैрд╕े - рдЧाрдп, рдмрдХрд░ी рдЖрджि।
рдж्рд╡िрддीрдпрдХ рдЙрдкрднोрдХ्рддा - рдпे рдоांрд╕ाрд╣ाрд░ी рдЬंрддु рд╣ैं рдЬो рдЕрдкрдиा рднोрдЬрди рдк्рд░ाрдердоिрдХ рдЙрдкрднोрдХ्рддा рд╕े рдк्рд░ाрдк्рдд рдХрд░рддे рд╣ैं। рдЬैрд╕े - рд╢ेрд░, рдмिрд▓्рд▓ी рдЖрджि।
рддृрддीрдпрдХ рдЙрдкрднोрдХ्рддा - рдпे рдж्рд╡िрддीрдпрдХ рд╢्рд░ेрдгी рдХे рдЙрдкрднोрдХ्рддा рдХो рдЦाрдиे рд╡ाрд▓े рдЬंрддु рд╣ैं। рдЬैрд╕े - рд╕ांрдк, рдкрдХ्рд╖ी рдЖрджि।
рдЕрдкрдШрдЯрдХ - рдпे рд╕реЬे рдЧрд▓े , рдоृрдд рдЬीрд╡ों рдХो рдХрд╣рддे рд╣ैं। рдЬैрд╕े рдХрд╡рдХ।
Click here for solved paper science 2019










Harrah's Cherokee Casino & Hotel - MapYRO
ReplyDeleteFind your way ызИыжмыВШ ы▓аьЭ┤ ьГМьжИ ь╣┤ьзАыЕ╕ ьЗ╝ып╕ ыНФы▓│ around the casino, find where best air jordan 19 retro everything is located with the most up-to-date air jordan 1 retro information about Harrah's Cherokee Casino & Hotel in эЖаэЖа ьВмьЭ┤эК╕ ь╜ФыУЬ Cherokee, ь╢ЬьЮеьХИызИ NC.
Thankyou so much you are legend then i have tension freeeeeeee
ReplyDeleteThis link is very important for board students.
ReplyDeleteLalit negi
ReplyDelete